Ở phần 1, bài viết đề cập đến hai loại cốt truyện khá dễ nhầm lẫn: phiêu lưu và mạo hiểm. Ở phần 2, người viết kịch bản còn có thêm 3 lựa chọn về cốt truyện khác: truy đuổi, giải cứu và trốn thoát. Viết kịch bản và cốt truyện truy đuổi Người viết kịch bản chọn cốt truyện truy đuổi cần đảm bảo có: người truy đuổi và người bị truy đuổi trong kịch bản. Có ba giai đoạn trong một cốt truyện truy đuổi. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Viết kịch bản với cốt truyện truy đuổi – Giai đoạn 1: Bạn cần thiết lập tình huống để xác định nhân vật truy đuổi và nhân vật bị truy đuổi. Động cơ truy đuổi cần được làm rõ ở ngay giai đoạn 1 này. – Giai đoạn 2: Bạn tập trung vào cuộc truy đuổi. Để tạo được kịch tính, bắt buộc bạn phải tạo những plot twist (bất ngờ) trong câu chuyện. Cốt truyện truy đuổi thực chất là hình thức văn học của trò chơi trốn tìm thời thơ ấu. Vì vậy, càng tạo được sự bất ngờ, bạn sẽ càng tạo được thành công cho câu chuyện. – Giai đoạn 3: Bạn sẽ giải quyết: người bị truy đuổi có trốn khỏi người truy đuổi hay bị giam cầm mãi mãi. Viết kịch bản và cốt truyện giải cứu Chọn viết kịch bản với cốt truyện giải cứu, nhà biên kịch cần quan tâm đến 3 góc nhân vật: nhân vật chính, nạn nhân và nhân vật phản diện. Cũng như cốt truyện trên, cốt truyện giải cứu cũng là cốt truyện chú trọng vào thể chất.  Viết kịch bản với cốt truyện giải cứu mỹ nhân Nhân vật chính trong cốt truyện giải cứu có mối liên hệ mật thiết với nạn nhân như hoàng tử giải cứu công chúa khỏi tay tên phù thủy độc ác vì tình yêu mãnh liệt dành cho công chúa. Nhân vật phản diện đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cốt truyện giải cứu. Để tạo sự hấp dẫn cho cốt truyện giải cứu, nhân vật phản diện phải có sức mạnh hơn nhiều lần nhân vật chính và hắn ta có nhiều chiêu trò để giam giữ nạn nhân. Dù nhân vật chính luôn cố gắng giải cứu nạn nhân nhưng luôn gặp thất bại. Nạn nhân là nhân vật khá mờ nhạt trong cốt truyện giải cứu. Nhưng chắc chắn là không thể cạnh tam giác này được. Nạn nhân trong các truyện cổ tích theo cốt truyện giải cứu thường là các nàng công chúa yếu đuối. Ở cốt truyện giải cứu, các cảnh hành động đều tập trung vào nhân vật chính. Bởi nhân vật chính là thực hiện các cuộc giải cứu. Viết kịch bản và cốt truyện trốn thoát Chọn viết kịch bản với cốt truyện trốn thoát, bạn cần lưu ý một điểm mấu chốt: nhân vật chính là nạn nhân, còn nhân vật giam giữ là nhân vật phản diện. Nếu ở cốt truyện giải cứu, khán giả theo chân người đi cứu, nạn nhân chờ đợi anh hùng tới thì nạn nhân trong cốt truyện trốn thoát phải cố gắng mọi cách để thoát khỏi tình trạng giam giữ. Trốn thoát – cốt truyện thường gặp Một cốt truyện trốn thoát kịch tính phải có đủ 3 giai đoạn sau: – Giai đoạn đầu tiên: Bạn xác định ai là nạn nhân và ai là người giam giữ. Nạn nhân có thể bị giam giữ về thể xác hoặc tinh thần. Và động cơ nào để nạn nhân cố gắng trốn thoát khỏi sự giam giữ đó. – Giai đoạn tiếp theo: Bạn tập trung vào các kế hoạch chạy trốn của nạn nhân. Nhưng dĩ nhiên, nạn nhân không thể nào thoát khỏi sự giam cầm đó. Bạn cần đẩy nhanh mức độ tàn ác của người giam cầm đối xử với nạn nhân. Càng dồn nạn nhân vào bước đường cùng, bạn càng làm khán giả tăng sự hứng thú với câu chuyện của mình. – Giai đoạn cuối cùng: Nạn nhân thoát ra khỏi sự giam cầm bằng một cách hợp lý.

Để tạo được ấn tượng cho nhà sản xuất, nhà biên kịch cần đầu tư cho mình cách viết kịch bản phim 3 đủ: đủ về nhân vật, đủ về cốt truyện và đủ về độ dài kịch bản. Bài viết gửi đến bạn bí quyết 3 đủ trong cách viết kịch bản phim để bạn chinh phục được những nhà sản xuất khó tính nhất. Nhân vật và cách viết kịch bản phim ba đủ Xây dựng nhân vật như thế nào trong cách viết kịch bản phim ba đủ? Nhân vật cần đảm bảo 3 yếu tố quan trọng sau: – Nhân vật phải có mục tiêu. Không có mục tiêu sẽ không có nhân vật trong kịch bản phim. Nhân vật chính diện và nhân vật phản diện phải có chung mục tiêu. Mục tiêu phải đủ mạnh để hai nhân vật bằng mọi giá đạt được nó. – Nhân vật chính diện và nhân vật phản diện phải có động cơ mạnh đến nỗi họ có thể chết để đạt được mục tiêu. – Sức mạnh của hai nhân vật này phải có sự tương đồng với loại cốt truyện cạnh tranh hoặc yếu thế ở cốt truyện thua thiệt. Nhưng đến hồi 3 của kịch bản, hai nhân vật này phải có sức mạnh ngang nhau và cần có một trận tranh đấu quyết tử mới thỏa lòng người xem. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Phải xây dựng nhân vật chính đủ hấp dẫn Nhân vật chính là công cụ để người viết kịch bản gửi gắm thông điệp vào tác phẩm. Vì vậy, nhân vật càng chân thực, càng độc sẽ giúp khán giả khắc sâu nhân vật vào tâm trí của mình. Cốt truyện và cách viết kịch bản phim ba đủ Ở cách viết kịch bản phim ba đủ, cốt truyện được xem là xương sống của cả kịch bản. Cốt truyện được xây dựng logic, hấp dẫn sẽ là một thành công của nhà biên kịch khi giới thiệu kịch bản của mình với nhà sản xuất phim. Suy nghĩ cẩn thận về cốt truyện Vậy như thế nào mới là cốt truyện đủ trong cách viết kịch bản ba đủ? Thật khó để đưa một quy chuẩn cho kịch bản ba đủ. Bởi có vô vàn cốt truyện và sự vận dụng là tùy vào dụng ý của nhà biên kịch. Nhưng tựu chung, nhà biên kịch cần dựng nên cốt truyện phải có đủ 3 hồi và 8 nhịp. Hồi 1 sẽ vẽ ra bối cảnh của câu chuyện, giới thiệu nhân vật chính diện và nhân vật phản diện. Hồi 2 sẽ vẽ ra diễn tiến câu chuyện giữa hai nhân vật. Đến hồi 3, người  viết kịch bản phải đưa ra cách giải quyết mâu thuẫn giữa hai nhân vật. Thường để tránh nhà biên kịch đi lạc đường trong xây dựng cốt truyện, hồi 1 sẽ được viết đầu tiên, đến hồi 3 và cuối cùng mới là hồi 2. Biết rõ kết thúc sẽ dễ cho người viết kịch bản xây dựng nên các tình huống mâu thuẫn ở hồi 2. Số lượng trang và cách viết kịch bản phim ba đủ Tại sao phải chú trọng số lượng trang trong cách viết kịch bản phim ba đủ? Bởi theo quy định về viết kịch bản của Hollywood (chuẩn chung cho kịch bản trên toàn thế giới) có đề cập: – Một trang kịch bản A4 tương đương với 1 phút trên phim và 1 dòng tương đương với 1 giây trên phim. – Một kịch bản điện ảnh chỉ nên nằm trong khoảng từ 80 đến 120 trang. Bởi chi phí đầu tư sản xuất sẽ phụ thuộc vào số trang kịch bản mà bạn viết. Trình bày chỉn chu khi viết kịch bản Khi bạn đem kịch bản đến giới thiệu cho nhà sản xuất phim, họ sẽ nhìn xem số lượng trang kịch bản của bạn ra sao. Nếu vượt qua con số 80-120, họ khó lòng mà chọn kịch bản của bạn được.

Nhiều biên kịch cho rằng: Nhân vật là yếu tố quan trọng nhất trong kịch bản, bởi không có nhân vật khó lòng có kịch bản. Nhưng một số khác lại bảo: Cốt truyện quan trọng nhất. Vậy yếu tố nào mới thật sự quan trọng nhất? Nhân vật là nền móng của kịch bản phim Nhân vật là người truyền tải thông điệp của biên kịch trong kịch bản phim. Nhân vật được xem là hoàn chỉnh khi có các yếu tố sau: – Có mục tiêu rõ ràng và động cơ đủ mạnh để chiến đấu bằng mọi giá cho tới khi đạt được mục tiêu. Nếu xây dựng mục tiêu và động cho nhân vật không vững rất dễ gây thiếu logic và kịch tính cho câu chuyện. – Nhân vật chính và nhân vật phản diện phải có chung một mục tiêu, hoặc là hai khía cạnh của một vấn đề. Và mục tiêu này không được chia sẻ. Nó chỉ dành cho người chiến thắng. – Bởi vì nhân vật là phương tiện truyền tải thông điệp của tác phẩm đến với khán giả, nên biên kịch cần lồng ghép thông điệp khéo léo qua hành động hoặc lời thoại của nhân vật. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Tạo yếu tố đối lập cho hai nhân vật Cùng với đó, nhân vật cần được xây dựng ngoại hình và tính cách độc đáo. Sự đối lập giữa ngoại hình với tính cách, hay giữa các nhân vật với nhau cũng rất cần thiết. Ví dụ: Một đặc vụ nữ có dáng người nhỏ nhắn cùng các nam đặc vụ FBI cao lớn điều tra vụ án. Sự tương phản này sẽ làm cho nhân vật nữ đặc vụ nổi bật và phần nào giúp tác giả gửi gắm ẩn ý đến người đọc: Tuy là nữ giới nhưng nữ đặc vụ vẫn giỏi giang, mạnh mẽ không kém cạnh những đặc vụ nam. Cốt truyện là xương sống của kịch bản phim Con người không thể đứng nếu thiếu bộ xương, một kịch bản phim sẽ không còn là kịch bản nếu thiếu đi cốt truyện. Một cốt truyện cần có đủ 3 hồi, 8 nhịp. Tạo đủ 3 hồi 8 nhịp Hồi 1: Cần giới thiệu bối cảnh của câu chuyện, quá khứ hay hiện tại? Nhân vật chính và nhân vật phản diện cần xuất hiện ngay ở hồi này. Trong hồi 1 cần đảm bảo có 2 nhịp: Sự kiện khởi động và Đỉnh điểm xung đột 1. Hồi 2: Giới thiệu cuộc chiến giữa nhân vật chính diện và nhân vật phản diện. Đây là phần dài nhất bộ phim, biên kịch cần làm rõ các xung đột trong kịch bản ở hồi này. Trong hồi 2 có 4 nhịp chính: Trở ngại, Điểm lật, Khủng hoảng và Đỉnh điểm xung đột 2. Hồi 3: Phần đưa ra giải pháp giải quyết xung đột. Trong hồi 3 có 2 nhịp chính: Đỉnh điểm của truyện và Cách giải quyết. Tại hồi 3, biên kịch cần xây dựng thật tinh tế để có thể đọng lại trong tâm trí người xem một ý nghĩa sâu sắc nào đó.  Lời thoại là linh hồn của kịch bản phim Lời thoại giúp nhân vật trong kịch bản phim bộc lộ tính cách cùng suy nghĩ của mình. Chuốt lời thoại cho từng nhân vật giúp đem nhân vật đến gần với khán giả. Cùng với lời thoại, ngôn ngữ cơ thể của nhân vật cũng đóng vai trò quan trọng trong kịch bản phim. Lựa chọn giọng điệu lời thoại phù hợp với tính cách từng nhân vật Vậy trong ba yếu tố: Nhân vật, cốt truyện, lời thoại – Yếu tố nào quan trọng nhất? Câu trả lời là tất cả chúng đều quan trọng. Không thể nói yếu tố nào quan trọng hơn yếu tố nào. Ngoài ba yếu tố trên, thông điệp + ý nghĩa + bối cảnh của tác phẩm cũng đồng thời là những yếu tố quan trọng không kém. Vì vậy, người viết kịch bản cần chăm chút kỹ cho từng yếu tố để tạo dựng một kịch bản đậm phong cách riêng.

Viết kịch bản hơn nhau ở ý tưởng sáng tạo, nhưng không phải lúc nào biên kịch cũng dồi dào ý tưởng. Vậy làm sao biên kịch có thêm tư liệu sáng tác?  Viết kịch bản và đặt câu hỏi “nếu…thì” Đặt câu hỏi “nếu” và trả lời “thì sao” là cách khơi gợi ý tưởng cực kỳ hiệu quả trong viết kịch bản. Bạn có thể đang thiếu ý tưởng cho kịch bản phim mới của mình. Sao không thử quan sát những sự kiện xung quanh cuộc sống của bạn và đặt ra những tình huống khác để xem xét các khả năng khác xảy ra. Từ những giả thiết bạn đặt ra, bạn sẽ có thêm nhiều ý tưởng mới mẻ. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh   Đặt câu hỏi Nếu… Thì… Từ từ góp nhặt các ý tưởng đó lại thành một danh sách. Cuối ngày, bạn xem lại chúng, chắt lọc lại những ý đó để biến chúng thành tư liệu sáng tác. Đó có thể là sự khởi đầu mới mẻ cho kịch bản tương lai. Câu hỏi “Nếu… thì…” không chỉ được vận dụng trong viết kịch bản mà còn được áp dụng ở các lĩnh vực cần sự sáng tạo khác như: nhạc, thiết kế,… Phương pháp này sẽ giúp bạn thu được kết quả như mơ nếu áp dụng đúng cách, đúng lúc và đúng đối tượng. Viết kịch bản và thủ thuật đạo Thủ thuật đạo cũng là một cách khai thác ý tưởng cực hay cho việc viết kịch bản. Từ “đạo” tuy mang nghĩa tiêu cực nhưng thật ra nếu bạn đạo có chọn lọc nó là một cách học hỏi tích cực hoàn toàn. Ăn căp ý tưởng – phương pháp sáng tạo cần thiết Bạn có thể đọc một tác phẩm, xem một bộ phim. Sau đó tiến hành tìm kiếm những cái hay của tác phẩm đó: Cốt truyện, nhân vật, bối cảnh, lời thoại,… Tiếp đó nấu chúng thành một món ăn theo phong cách của mình. Có thể ban đầu bạn cho rằng việc đạo ý tưởng là sai trái. Nhưng trong tác phẩm Steal This Pot (Đạo cốt truyện), tác giả William Noble viết rõ việc đạo ý tưởng chính là sao chép một cách sáng tạo. Đừng ngại ngùng về thủ thuật đạo này. Viết kịch bản và tựa đề Những lúc bí ý tưởng viết kịch bản, nhà biên kịch có thể sử dụng cách viết tựa đề bất kỳ. Sau đó viết tất cả những gì mình nghĩ ra. Cứ thế, một tuần trôi qua, nhà biên kịch sẽ có thêm một số ý tưởng nhất định. Từ các tựa đề bất kỳ, bạn note lại những ý hay và phát triển chúng lên thành một kịch bản. Liệt kê tất cả tiêu đề nảy ra trong đầu Một tựa đề ngắn nhưng sẽ là người bạn đồng hành chân thành giúp nhà biên kịch khai thác nhiều vấn đề mới. Viết kịch bản và bế tắc, tuyệt vọng Sáng tác viết kịch bản đòi hỏi biên kịch luôn phải có nhiều ý tưởng. Nhưng nếu bạn không thể viết bất cứ gì nữa. Vậy lúc này bạn cần làm gì? Tiếp tục viết hay từ bỏ? Sẽ có hai sự lựa chọn cho bạn: Bạn ngưng việc viết và tìm kiếm những nơi bạn thích đi hay đi ăn một món ngon. Tâm trạng khá lên sẽ giúp bạn có thêm ý tưởng. Bạn vẫn tiếp tục viết. Và viết bất kỳ vật thể gì trước mắt bạn. Bạn đang trong một căn phòng, chăm chú nhìn vào bức tường trống rỗng. Sao không thử viết về bức tường đó?

Kết cấu câu chuyện trong một kịch bản có khá nhiều kiểu. Mỗi kiểu có những đặc trưng riêng. Người viết kịch bản cần vận dụng chúng linh hoạt. Thường một kịch bản sẽ được xây dựng từ nhiều loại kết cấu. Bài viết gửi đến bạn đọc ba loại kết cấu: Tuyến tính, vòng tròn, đảo nghịch. Kết cấu tuyến tính – nền tảng mọi kết cấu khác của kịch bản Kịch bản phát triển trên nền tảng nhiều loại kết cấu. Nhưng để phát triển thành các kết cấu khác, kết cấu tuyến tính được xây dựng đầu tiên. Từ kết cấu tuyến tính, biên kịch phát triển chúng thành kết cấu vòng tròn, đồng hiện hay bậc thang. Hoặc cũng có thể kết hợp nhiều loại kết cấu trong một kịch bản. Nhưng luôn cần một kết cấu làm chủ đạo, tránh sự xáo trộn trong câu chuyện. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh Kịch bản cần  bám theo một kết cấu Kết cấu tuyến tính gồm 3 hồi , 8 nhịp: – Hồi 1: Mở đầu kịch bản. Tập trung giới thiệu bối cảnh. Tạo xung đột khởi đầu giữa nhân vật chính và nhân vật phản diện. Ở hồi 1, bạn cần 2 nhịp quan trọng: Sự kiện khởi đầu và Đỉnh điểm xung đột 1. – Hồi 2: Phát triển câu chuyện. Tại hồi 2, bạn cần xây dựng cuộc chiến khốc liệt giữa nhân vật chính và nhân vật phản diện. Một lưu ý nữa, ngoài cốt truyện chính, cốt truyện phụ cũng cần được xây dựng ở hồi 2 nhằm làm rõ câu chuyện trong kịch bản. Các nhịp cần có trong hồi 2: Mâu thuẫn, Điểm lật, Mẫu thuẫn đẩy lên cao, Đỉnh điểm xung đột 2. – Hồi 3: Giải quyết vấn đề. Hồi 3 là phần giải quyết mọi nút thắt trong kịch bản. Có hai nhịp ở hồi 3: Đỉnh điểm câu chuyện và Cách giải quyết. Kết cấu vòng tròn trong sáng tạo kịch bản Kịch bản với kết cấu vòng tròn được phát triển từ kết cấu tuyến tính. Tức là vẫn đảm bảo đầy đủ 3 hồi và 8 nhịp. Nhưng kết cấu vòng tròn lại mang nét riêng khó lẫn với các kết cấu khác. Cụ thể, kết cấu vòng tròn sẽ có mở đầu và kết thúc cùng một điểm. Có nhiều loại kết cấu, biên kịch cần linh hoạt sử dụng hợp lý Với kết cấu vòng tròn, bối cảnh mở đầu kịch bản cũng là bối cảnh kết thúc kịch bản. Điển hình cho kết cấu kịch bản vòng tròn là bộ phim Shaun The Sheep (Cừu quê ra thành phố). Bộ phim mở đầu tại một nông trại nuôi cừu ở vùng nông thôn. Các chú cừu nhìn thấy banner mời gọi ra thành phố trên một chiếc xe buýt. Từ đó, chúng lập kế hoạch rong chơi thành thị. Những qua nhiều thử thách các chú cừu và ông chủ của mình cũng trở lại nông trại cũ. Chọn kết cấu vòng tròn, kịch bản của bạn thường mang cốt truyện thám hiểm hoặc phiêu lưu. Nhân vật chính vì một lý do nào đó rơi vào một chuyến phiêu lưu và kết thúc chuyến phiêu lưu, nhân vật trở lại ngay bối cảnh ban đầu họ xuất phát. Kịch bản với kết cấu đảo nghịch Nếu với kết cấu vòng tròn, kịch bản có điểm xuất phát và điểm kết thúc giống nhau thì kết cấu đảo nghịch lại mang một bức tranh hoàn toàn khác. Ở kết cấu đảo nghịch, nhịp cao trào của hồi 2 sẽ được đưa lên đầu để kích thích sự tò mò của người xem. Sau đó, người viết kịch bản mới bắt đầu hé mở dần nguyên nhân dẫn đến cao trào. Dù sử dụng kết cấu nào, quan trọng nhất vẫn là tạo bất ngờ cho người xem Kết cấu đảo nghịch khá phù hợp với thể loại phim trinh thám, hình sự hay phim ma. Có thể, nhân vật chính bị truy giết ở phần mở đầu bộ phim. Khán giả bắt buộc phải xem tiếp để thỏa mãn sự tò mò tại sao nhân vật lại rơi vào tình huống này. Rõ ràng xây dựng được một kết cấu đảo nghịch lôi cuốn, kịch bản của bạn sẽ như trò chơi trốn tìm. Bạn tiến hành giấu đi các tình tiết mấu chốt của kịch bản, dần dần bạn lật giở chúng ra trước con mắt ngạc nhiên của người xem.

Truyện cổ tích là kho tàng cung cấp dồi dào tư liệu sáng tác kịch bản phim điện ảnh, truyền hình hay game. Disney đang làm rất tốt việc này. Gần đây, phim Việt phát triển trên nền cổ tích đang trở thành một “hot trend”. “Tấm Cám- Chuyện chưa kể” là ví dụ điển hình. Cùng bài viết dạo qua các phim chuyển thể từ truyện cổ tích của Disney và Việt Nam để xem tại sao chúng trở thành “hot trend”. Kịch bản phim cổ tích – sự thành công của Disney Kịch bản phim được chuyển thể từ truyện cổ tích của Disney gây tiếng vang trên toàn thế giới. Doanh thu Disney từ các bộ phim đều là các con số khủng. Cụ thể: – Phim Alice in Wonderland (2010) có doanh thu hơn 1 tỷ USD trên toàn cầu. Bộ phim được chuyển thể từ phim hoạt hình cùng tên ra mắt vào năm 1951 và cuốn sách của tác giả Lewis Caroll. – Maleficent (2014) với sự tham gia diễn xuất của diễn viên Angela Jolie thu  gần 800 triệu USD trên toàn cầu. Bộ phim lấy cảm hứng từ phim hoạt hình cổ tích Sleeping beauty (1959). – Cinderella (2015) cũng thu được hơn 500 triệu USD cho “nhà chuột” Disney. Bộ phim lấy ý tưởng từ phim hoạt hình cổ tích cùng tên (1950). >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh The Jungle Book Gần đây bộ phim “The Jungle Book” cũng gây tiếng vang mạnh mẽ trong giới chuyên môn và khán giả toàn cầu. Chỉ sau 10 ngày công chiếu, “nhà chuột” thu hơn nửa tỷ USD. Một số bộ phim được chuyển thể từ cổ tích của Disney đáng chờ đợi trong năm 2016 và 2017: – Alice through the looking glass. Bộ phim nối tiếp sự thành công vang dội của Alice in Wonderland. – Beauty and The Beast với sự tham gia của nữ minh tinh Emma Watson. – Maleficent (phần 2)  tiếp tục với sự góp mặt của diễn viên Angela Jolie. Kịch bản phim cổ tích Việt: “Tấm Cám chuyện chưa kể” Kịch bản phim Việt Nam chuyển thể từ cổ tích đang ở con số khá khiêm tốn. Nổi trội gần đây là bộ phim “Tấm Cám chuyện chưa kể” của đạo diễn Ngô Thanh Vân. Có nhiều vấn đề xôn xao quanh bộ phim: – Đây được xem là bộ phim đầu tiên của Việt Nam chuyển thể từ truyện cổ tích. Ngay từ khi trailer được ra mắt, khán giả Việt đã vô cùng mong ngóng xem phim. Tấm Cám Chuyện Chua Kể – làn sóng phim cổ tích Việt chuyển thể – Chuyện cụm rạp CGV từ chối chiếu bộ phim trở thành đề tài tranh luận khá sôi nổi. – Tuy được đầu tư hoành tráng ở các cảnh chiến đấu hay cảnh làng quê Việt, bộ phim vẫn còn khá nhiều lỗ hổng về kịch bản. Bởi ban đầu, bộ phim tập trung vào ba mẹ con nhà Tấm Cám nhưng sau đó thái tử nổi bật lên giữa phim và người xem dần quên lãng đi mẹ con Cám. Mãi đến cuối phim, biên kịch lại cố đưa hai nhân vật trở lại. – Diễn viên Hạ Vi đảm nhiệm vai Tấm vẫn chưa chuyển tải hết tâm lý nhân vật, gây nhiều phản hồi tiêu cực từ phía khán giả. Đặc biệt ở cảnh Tấm trèo lên cây cau và mụ dì ghẻ hãm hại. – Dù còn nhiều điểm chưa ổn nhưng bộ phim là sự nỗ lực hết sức của Ngô Thanh Vân cùng ekip. Đây là dấu hiệu tích cực cho nền điện ảnh Việt ở việc khai thác kho tàng truyện cổ tích. Kịch bản phim cổ tích và lý do “hot trend” Kịch bản phim chuyển thể từ cổ tích được đón nhận hết sức nồng nhiệt. Vậy lý do nằm ở đâu? Những câu chuyện cổ tích gắn liền tuổi thơ – Những câu chuyện cổ tích là một phần tuổi thơ của tất cả mọi người. Ai cũng hào hứng để xem nhân vật cổ tích mình yêu thích trên màn ảnh. – Những câu chuyện cổ tích khá vững vàng trong cốt truyện. Chính cốt truyện giúp các câu chuyện cổ tích tồn tại mãi với thời gian. Sử dụng chúng làm tư liệu sáng tác là sự tính toán khôn ngoan. – Không kém kho truyện cổ tích của Disney, Việt Nam cũng có kho tàng cổ tích cực phong phú.

Nghệ thuật viết kịch bản đòi hỏi sự sáng tạo cao độ của biên kịch. Chủ đề cũ kỹ sẽ bị đào thải nhanh chóng. Vậy con đường nào cho biên kịch tạo bước đột phá trong cách viết kịch bản của mình? Lựa chọn tư liệu sáng tác trong cách viết kịch bản đột phá Lựa chọn tư liệu sáng tác đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cách viết kịch bản lôi cuốn. Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam đang trở thành một xu hướng lựa chọn làm tư liệu sáng tác mới hiện nay. Điển hình bộ phim “Tấm Cám chuyện chưa kể” của đạo diễn Ngô Thanh Vân được công chiếu gần đây đang tạo nên cơn sốt phim chuyển thể cổ tích. Tuy còn khá nhiều tranh cãi quanh bộ phim nhưng nó đã mang một làn gió mới cho nền điện ảnh Việt Nam ảm đạm. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Đề tài cổ tích đang được khai thác mạnh Với việc khai thác truyện cổ tích Việt, các nhà biên kịch có được kho tư liệu cực kỳ phong phú. Có thể đưa ra những bộ phim dựa trên cổ tích Việt như: – Bộ phim bom tấn chuyển thể từ truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh. – Bộ phim tình cảm đan xen vấn đề xã tắc: Mị Châu, Trọng Thủy. – Những truyện cổ tích khác như: Thạch Sanh, Lý Thông hay Sọ Dừa đều có thể được chuyển thể sang nhiều thể loại phim khác nhau tùy vào sự sáng tạo của biên kịch. Tại sao lựa chọn cổ tích chuyển thể phim là một bước đột phá mới trong cách viết kịch bản? Bởi lẽ những bộ phim đó sẽ được mọi tầng lớp khán giả hưởng ứng từ cụ già 80 tuổi đến em nhỏ 8 tuổi. Cách viết kịch bản và đột phá trong thể loại phim khai thác đề tài lịch sử Nếu những giai đoạn lịch sử Trung Quốc được đưa lên màn ảnh với nhiều bộ phim hoành tráng như: Tam Quốc diễn nghĩa, Thủy hử, Võ Mỵ Nương, Thần điêu đại hiệp,… thì Việt Nam đang thiếu vắng những đề tài lịch sử. Cùng điểm danh vài bộ phim lịch sử của Việt Nam trong thời gian gần đây: – Bộ phim Huyền sử thiên đô (2011). – Bộ phim Thiên mệnh anh hùng (2012) – Bộ phim Đinh tiên hoàng đế (2013) – Bộ phim Mỹ nhân kế (2013) Những bộ phim khai thác chủ đề lịch sử văn hóa tạo sức hút lớn Đi cùng chủ đề lịch sử trong cách viết kịch bản vừa có điểm lợi nhưng cũng khá nhiều vất vả cho nhà biên kịch: – Đầu tiên, lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của Việt Nam là một kho tư liệu sáng tác khổng lồ để biên kịch tận dụng. Đất Việt không thiếu những thiên tình sử hay những trận giao chiến kịch tính như Trung Quốc, chỉ thiếu những kịch bản phim khai thác đề tài lịch sử. – Tiếp theo, sự thiếu thốn về trang phục của các triều đại cùng những hạn chế nhất định về kỹ xảo dựng phim lịch sử sẽ là những khó khăn biên kịch viết kịch bản phim lịch sử phải xem xét. – Sau nữa, lịch sử là một vấn đề khá nhạy cảm. Bất kỳ bộ phim lịch sử Việt Nam nào ra mắt đều rơi vào mắt soi xét của các sử gia: trang phục chưa phù hợp hay xuyên tạc quá mức cho phép. Cách viết kịch bản phim và đột phá trong đề tài ẩm thực Việt Cách viết kịch bản phim đột phá cần khai thác thêm một đề tài còn khá mới cho các bộ phim: nền ẩm thực Việt Nam. Tính đến hiện nay những bộ phim Việt về đề tài ẩm thực vẫn chưa có tác phẩm nào thật sự chuyên sâu. Có hay chăng cũng chỉ là sự lồng ghép vào các đề tài khác. Ẩm thực truyền thống là chủ đề vẫn còn để mở Tại sao ẩm thực là một bước đột phá cho kịch bản phim Việt? Bởi ba miền đất nước đều có những món ăn đặc trưng của từng vùng. Thêm nữa, mỗi món lại có một loại nước chấm riêng. Nền ẩm thực của Huế có thể tạo nên những bộ phim cổ trang tuyệt vời.  

Kịch bản là một món ăn với nhiều công đoạn nấu phức tạp. Người chế biến chúng phải có những bí quyết riêng cho mình trong cách viết kịch bản để tạo nên món ăn ngon đúng vị cho khán giả. Chọn mua nguyên liệu trong cách viết kịch bản Chắt lọc những tư liệu sáng tác phù hợp tức là bạn đang chọn đúng nguyên liệu cho món ăn “kịch bản”. Nhưng bạn cần thu thập những tư liệu này ở đâu, cách thức ra sao, hay những lúc bí ý tưởng, biên kịch cần làm gì trong cách viết kịch bản. Những mẹo nhỏ dưới đây sẽ giúp đỡ phần nào cho bạn. Tư liệu sáng tác thường xuất phát ở khắp mọi nơi. Đó có thể là những khoảnh khắc người viết kịch bản bắt gặp trên đường, quán ăn hay công viên. Cũng có thể từ một câu nói bông đùa của những người xung quanh bạn. Nhiệm vụ của bạn lúc này là ghi tất cả chúng vào cuốn sổ tay của mình. Sau một ngày, sau một tuần hay sau một tháng những thứ bạn lượm lặt được sẽ giúp ích khá nhiều cho con đường sáng tác của bạn. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Cần thu thập tài liệu trước khi viết kịch bản Đồng thời, những tư liệu đó phải cân bằng 3 cạnh của tam giác nhu cầu: đạo diễn – nhà sản xuất – khán giả. Nếu chủ đề của kịch bản không đáp ứng được 3 nhu cầu trên, kịch bản dễ bị loại khi ra mắt đạo diễn, nhà sản xuất. Tuy nhiên, bạn cũng có thể đưa ra những chủ đề hoàn toàn khai phá những nhu cầu tiềm ẩn của họ. Chế biến nguyên liệu trong cách viết kịch bản Sau khi đã thu thập được tư liệu sáng tác, người viết kịch bản tiến hành xào nấu chúng. Cách xào nấu chuyên nghiệp chính là cách viết kịch bản điêu luyện. Vậy có những cách xào nấu kịch bản nào? Biên kịch vẫn có thể làm việc độc lập Có hai con đường cho bạn lựa chọn: Viết kịch bản một người và viết kịch bản theo nhóm. Mỗi con đường sẽ phù hợp với từng loại hình kịch bản và tùy vào cơ duyên mỗi người. Nếu bạn đang viết kịch bản phim điện ảnh, bạn có thể tự chế biến một mình. Nhưng với kịch bản truyền hình nhiều tập, một mình “ôm show” vô cùng khó khăn và khó có đạo diễn nào dám giao việc cho bạn. Thường một nhóm viết kịch bản sẽ dễ sống sót hơn trong guồng công việc nặng nhọc và áp lực này. Tuy vậy, chữ duyên cũng phải gõ cửa bạn. Bởi việc lập một nhóm viết kịch bản gặp khá nhiều khó khăn và sự gặp gỡ âu cũng là duyên phận. Một vấn đề nữa cũng cần bàn bạc: Viết kịch bản bằng Word hay chọn viết kịch bản bằng phần mềm. Với cách viết kịch bản bằng Word, bạn phải thuộc lòng tất cả các định dạng văn bản. Và đương nhiên, chúng cũng có khá nhiều thứ cần nhớ. Ví dụ: khoảng cách các lề, font chữ, size chữ, lời thoại cách lề bao nhiêu, câu miêu tả cảnh có bao nhiều phần,… Những quy định giúp kịch bản của bạn trở nên chuyên nghiệp và dễ dàng lọt vào mắt xanh của đạo diễn. Viết kịch bản bằng Word sẽ không tốn của bạn bất kỳ xu nào. Nhưng viết kịch bản bằng phần mềm, bạn mất khoảng 200$-400$ tùy loại phần mềm. Viết bằng phần mềm kịch bản, những định dạng có sẵn và bạn chỉ cần viết và viết, không cần âu lo về các chuẩn định dạng. Những phần mềm phổ biến hiện nay như: Celtx, DraftScript,.. Chào bán món ăn và cách viết kịch bản Để ý số trang kịch bản là điều cần thiết Món ăn ngon sẽ thu hút nhiều người thưởng thức và ngược lại. Tất cả phụ thuộc vào cách viết kịch bản của bạn. Sau khi hoàn thành kịch bản, công việc tiếp theo là giới thiệu kịch bản đến đạo diễn hay một hãng phim tương thích với đề tài của kịch bản. Số lượng kịch bản chảy về các hãng phim lên tới con số hàng trăm mỗi tháng. Vì vậy, đây là một cuộc đua khốc liệt cho bạn. Để kịch bản của bạn lọt vào mắt xanh của đạo diễn, bạn cần: – Kịch bản phải có định dạng đúng chuẩn như số trang phải nằm trong khoảng từ 80 đến 120 trang đối với phim điện ảnh 90 phút hoặc 120 phút. – Kết hợp nguyên liệu bạn đã chọn ban đầu và cách chế biến kịch bản của bạn.

Nói đến cách viết kịch bản, mỗi biên kịch sẽ tạo ra những kịch bản mang phong cách riêng của mình. Nhưng chúng phải tuân theo một chuẩn quy định chung của nền điện ảnh. Vậy những điểm chung và những điểm riêng trong cách viết kịch bản là gì? Định dạng văn bản trong cách viết kịch bản chuẩn mực Cách viết kịch bản theo chuẩn Hollywood đang được các biên kịch trên khắp thế giới tuân theo. Bởi vì format ngắn gọn và dễ dàng cho biên kịch thể hiện ý tưởng của mình. Vậy format kịch bản của Hollywood ra sao? Và những công cụ viết kịch bản nào đang được sử dụng rộng rãi? >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Kịch bản cần trình bày theo quy chuẩn chung 1. Phần mềm chuyên dụng viết kịch bản như Celtx, DraftScreen, Hollywood Screenplay,… đang được khá nhiều biên kịch sử dụng. Phần mềm Celtx vẫn được ưa chuộng bởi sử dụng online và không tốn phí. Những phần mềm còn lại cần mua với giá dao động tầm 200$ đến 400$. Dĩ nhiên, những phần mềm còn lại sẽ có những đặc điểm ưu việt phù hợp với số tiền đầu tư. 2. Biên kịch cần nắm vững các chuẩn định dạng văn bản kịch bản Hollywood. Bởi khi chào bán kịch bản cho đạo diễn hay hãng phim, kịch bản dễ bị loại “ngay từ vòng gửi xe” nếu không đảm bảo đúng các quy định sau: – Font chữ Courier với size 12. – Khoảng cách lề: Lề trái 1.5 inches, lề phải 0.5 inches, lề trên và lề dưới 1 inche. – Một trang A4 tương đương với 1 phút trên phim, một dòng chữ trên văn bản tương ứng với 1 giây phim. – Kịch bản điện ảnh sẽ có số trang tầm từ 80 đến 120 trang. Khi số lượng trang kịch bản của bạn quá nhiều sẽ bị loại ngay. Bởi số lượng trang sẽ quyết định số vốn đầu tư hãng phim bỏ ra để sản xuất kịch bản. Ba phần không thể bỏ qua trong khuôn khổ cách viết kịch bản Cách viết kịch bản theo chuẩn Hollywood cần phải cân đối giữa ba phần trong kịch bản. Một kịch bản phải có sự phân bổ thời gian hợp lý theo tỷ lệ 1:2:1. Cụ thể với kịch bản điện ảnh có 120 phút thì: phần 1:phần 2:phần 3 tương ứng với tỉ lệ 30:60:30 phút. Suy nghĩ cân đối 3 phần khi viết kịch bản Ba yêu cầu cần có trong từng phần: – Phần một: Giới thiệu bối cảnh của kịch bản và đồng thời cung cấp cho người xem: ai là nhân vật chính, ai là nhân vật đối thủ. – Phần hai: Phần dài nhất trong kịch bản. Phần hai bao gồm các xung đột giữa nhân vật chính và nhân vật phản diện. Mọi xung đột cần được thể hiện rõ trong phần này. – Phần ba: Phần gỡ nút mọi mâu thuẫn. Phần ba cũng cần được xây dựng khéo léo để đọng lại trong tâm trí khán giả những thông điệp ý nghĩa. Cách viết kịch bản và nét riêng của từng biên kịch Từ những quy định trong cách viết kịch bản, biên kịch dần khai phá sự sáng tạo của mình ở việc tạo ra nhân vật, thông điệp, cốt truyện hay lời thoại,… Tất cả những phần này đều mang nét riêng của từng biên kịch. Và mỗi chủ đề của kịch bản sẽ là những lĩnh vực người viết am hiểu nhất. Bắt đầu sáng tác từ những gì bạn am hiểu nhất Nếu bạn là biên kịch xuất phát điểm từ ngành y, những kịch bản về nghề bác sĩ, y tá sẽ là điểm bạn cần khai thác mạnh. Nếu bạn là biên kịch có tâm hồn lãng mạn, những chuyện tình ướt đẫm yêu thương sẽ giúp biên kịch phát huy tài năng của mình. Thay vì tập trung cải thiện những lĩnh vực biên kịch không tốt, biên kịch nên phát triển những lĩnh vực là điểm mạnh của mình. Con đường viết kịch bản là con đường nghệ thuật yêu cầu mỗi biên kịch là một cá thể độc lập, khác biệt và luôn mới mẻ.

Với tuổi nghề bền lâu, các biên kịch “gạo cội” sẽ là những tấm gương sáng để bạn học hỏi về cách viết kịch bản. Vậy bí quyết của các biên kịch “gạo cội” là gì? Cùng bài viết tìm hiểu kĩ hơn về vấn đề này. Phương pháp tìm kiếm ý tưởng trong cách viết kịch bản Ý tưởng là phôi thai của cách viết kịch bản để hình thành nên những đứa trẻ “kịch bản chất lượng”. Nếu bạn vững kỹ thuật viết kịch bản nhưng ý tưởng chưa độc, chưa lạ thì cũng khó lòng được sản xuất. Nhưng không phải lúc nào nhà biên kịch cũng dồi dào ý tưởng. >>> Có thể bạn muốn tìm hiểu: Khóa học biên kịch phim điện ảnh  Bắt khoảnh khắc thường nhật – tư liệu sáng tác dồi dào nhất Vài chia sẻ của các biên kịch “gạo cội” về cách khai thác tư liệu sáng tác: – Một biên kịch nổi tiếng người Pháp Eric Zonca chia sẻ rằng: Các kịch bản của ông được phôi thai từ câu chuyện, những tình huống, đôi khi xuất phát từ một khuôn mặt, một hình ảnh xuất hiện trong đầu của ông. Ông cũng lấy cảm hứng từ đời sống hằng ngày như các cuộc gặp gỡ, những câu chuyện có thực. Thường sau khi được phát triển thành kịch bản, các câu chuyện trở nên rất khác với ý tưởng ban đầu. – Nhà sản xuất Laurie Macdonald (phim Catch me if you can) cũng có vài lời khuyên về cách khai thác đề tài sáng tác. Cụ thể ông khuyên rằng: Hãy lắng nghe theo trí tò mò của mình, những câu chuyện thường sẽ được tìm thấy ở những nơi không ngờ nhất. Như vậy, mỗi biên kịch đều có riêng những cách khai thác đề tài phù hợp với phong cách sống của họ. Nhưng tất cả đều xuất phát từ đời sống thường nhật. Mỗi biên kịch – một phong cách lời thoại với cách viết kịch bản riêng Cách viết kịch bản của từng biên kịch có sự khác biệt rất lớn về xây dựng lời thoại. Những lời thoại trong kịch bản thể hiện vốn sống của mỗi biên kịch. Nền điện ảnh Hàn Quốc nổi tiếng với những lời thoại độc đáo. Nổi bật, biên kịch “vàng” Kim Eun Sook tạo nên thương hiệu lời thoại riêng của bà. Dạo qua các bộ phim tạo nên tên tuổi của bà, bạn dễ dàng say đắm với những lời thoại vừa đẫm tình yêu vừa đầy tình nhân văn: – Nhân vật Kim Tan trong phim The Heirs: “Và dù cho 10 năm sau, cũng vẫn giống như khi 18 tuổi, anh vẫn chạy về phía em với lòng tràn đầy nhiệt tình tuổi 18. Anh đi trên con đường mà điểm cuối lúc nào cũng là em. Đây chính là điều ước của anh khi thổi nến.” Lời thoại phim The Heirs làm tan chảy trái tim nhiều khán giả – Nhân vật Kim Joo Won trong phim Secret Garden: “Cô ấy là một người phụ nữ kỳ lạ. Nếu gặp kẻ cướp hoặc một tên biến thái, cô ấy sẵn sàng ra tay vì một người chẳng quen biết. Dù rất nghèo và cơ thể đầy sẹo nhưng cô ấy lại không muốn ở cạnh những người như chúng ta một giây phút nào. Cô ấy là người phụ nữ như vậy đấy. Tôi chưa bao giờ gặp một người phụ nữ tuyệt vời như cô ấy” Mặn mà, ngọt ngào, ướt át và thẫm đẫm tính nhân văn, lời thoại trong các kịch bản của biên kịch Kim Eun Sook luôn làm người xem thỏa lòng mong ước. Không ngừng học hỏi cách viết kịch bản từ các biên kịch thành công Nếu muốn thành công với đam mê sáng tác kịch bản, các nhà biên kịch trẻ tuổi cần nỗ lực học hỏi cách viết kịch bản của những biên kịch “gạo cội” đi trước. Tại sao phải học hỏi khi mỗi kịch bản yêu cầu một phong cách riêng? Học hỏi là con đường dẫn tới thành công Sự học hỏi từ người đi trước ở đây bao hàm nhiều vấn đề: – Nhiều biên kịch “gạo cội” vẫn phải thường xuyên xem và phân tích những bộ phim của các tác giả khác để tìm ra những điểm hay của họ và học hỏi. – Học hỏi từ những câu chuyện trong sách vở, báo chí. Biên kịch nâng cao thêm vốn hiểu biết để vận dụng chúng vào các kịch bản tương lai của mình. – Học hỏi từ những sự việc xung quanh cuộc sống các tiền bối. Bởi suy cho cùng, những câu chuyện trong các kịch bản đều được phát triển từ đời sống.