Will Eisner với tên thật là William Erwin Eisner, sinh ra vào ngày 06/03/1917 tại Brooklyn, thành phố New York. Ông là một họa sĩ vẽ truyện tranh, nhà biên tập và là một doanh nhân nổi tiếng, một trong những người đi tiên phong trong ngành công nghiệp truyện tranh tại Mỹ.

Ông lớn lên trong nghèo khó và gia đình thường xuyên phải chuyển nơi ở. Ngay từ khi còn nhỏ, ông đã có một niềm đam mê mãnh liệt với các loại tạp chí truyện tranh và phim ảnh, bao gồm cả những bộ phim tiên phong (avant garde films) như Man Ray. Mẹ ông là người Romani. Bà sống rất thực tế và luôn tin chắc rằng thiên hướng nghệ thuật của con trai mình sẽ không bao giờ mang lại thành công trong đời. Sinh ra tại Vienna, Áo, cha ông là họa sĩ vẽ trang trí sân khấu. Tin rằng Eisner có đầu óc sáng tạo mỹ thuật, cha Eisner luôn làm cho ông thuấn nhuần ý thức cân đối giữa kinh doanh và nghệ thuật. Dù không được sự ủng hộ từ mẹ, nhưng Eisner luôn được sự hỗ trợ từ cha và được ông mua cho rất nhiều công cụ để thỏa mãn được đam mê của con mình.

Trong suốt sự nghiệp kéo dài gần tám thập kỷ của mình, từ những quyển truyện tranh đầu tiên cho đến sự ra đời của truyện tranh kỹ thuật số –  Will Eisner thật sự có thể gọi là “Cha đẻ của thể loại graphic novel (tiểu thuyết có hình minh họa) và là “Orson Welles của truyện tranh” (Orson Welles là một đạo diễn, nhà biên kịch, diễn viên, nhà sản xuất phim từng đoạt giải Oscars người Mỹ). Với tiểu thuyết hình ảnh đầu tiên được xuất bản là của Eisner: “A Contract with God and Other Tenement Stories” là ví dụ tiêu biểu đầu tiên về tiểu thuyết hình ảnh Mỹ. Sau đó, Eisner còn sáng tác tiếp loạt tiểu thuyết hình ảnh về lịch sử cộng đồng người nhập cư, đặc biệt là người Do Thái, ở New York như The Building, A Life Force, Dropsie Avenue, và To the Heart of the Sun. Ông đã tìm ra những phương pháp mới trong sự hình thành và phát triển nguyên lý thị giác và kết câu ngôn ngữ trong truyện tranh. Là tác giả của hàng loạt những tác phẩm nổi tiếng như The Spirit (1940–1952), John Law, Lady Luck, Mr. Mystic, Uncle Sam, Blackhawk, Sheena và vô số những nhân vật khác. Ông không ngừng viết những tác phẩm mới cho đến năm bảy tám chục tuổi, với tốc độ sáng tác trung bình mỗi năm một tác phẩm.

Sáng táo không ngừng nghỉ

Eisner bắt đầu sáng tác comic strip từ năm 1935. Năm 1936, theo gợi ý của một người bạn thời trung học, Eisner bán comic strip Captain Scott Dalton cho Jerry Iger, biên tập viên truyện tranh Wow, What A Magazine! sau này, Eisner còn sáng tác thêm comic strip The Flame và Harry Karry cho Wow. Wow phát hành được bốn số thì đóng cửa (9/1936 – 11/1936). Dự đoán nguồn truyện sẵn có sẽ sớm cạn kiệt, Eisner và Iger hợp tác sản xuất và kinh doanh truyện tranh. Sự hợp tác của họ mang lại thành công không ngờ, cả hai nhanh chóng xây dựng nguồn cung cấp truyện ổn định cho các nhà xuất bản như Fox Comics, Fiction House, Quality Comics (Eisner đồng sáng tác các nhân vật như Doll Man và Blackhawk)… Với lợi nhuận thu được là 1,5 USD cho mỗi trang truyện, Eisner trở nên rất giàu có trước tuổi 22. Chỉ riêng trong thời kỳ suy thoái năm 1929, ông và Iger đã chia nhau bỏ túi 25.000 USD, một khoản tiền rất lớn vào thời đó.

Ngay cả khi phải lên đường nhập ngũ, Will Eisner cũng chưa bao giờ ngừng sáng tạo nên những tác phẩm, ông đã giới thiệu phương pháp huấn luyện quân sự mới thông qua hình thức minh họa bằng truyện tranh trên ấn phẩm Army Motors. Ông tạo ra nhân vật anh lính hậu đậu Joe Dope để minh họa các phương pháp bảo dưỡng trang thiết bị và khí tài quân sự. Sau cuộc chiến nó vẫn được xuất bản thành sách quân đội dưới tên “Tạp chí PS” và vẫn được phát hành cho đến ngày nay.

Ván cờ mạo hiểm và sự ra đời của một kiệt tác – The Spirit

Cuối năm 1939, chủ nhà xuất bản Quality Comics, Everett M. “Busy” Arnold nhận thấy các tờ tạp chí đang cạnh tranh quyết liệt trong lĩnh vực truyện tranh, nên ông muốn lồng truyện tranh vào các tờ tạp chí và mời Eisner tham gia. Điều này đồng nghĩa với việc Eisner phải rời bỏ Eisner & Iger vốn đang làm ăn rất phát đạt vào thời kỳ đó. Một quyết định thật khó khăn, và cuối cùng, Eisner đã đồng ý hợp tác với Arnold để làm truyện tranh và tạp chí.

Sau khi bán hết cổ phần công ty cho Iger, Eisner rời khỏi Eisner & Iger với ý đồ sáng tác một cái gì đó hay hơn thể loại siêu anh hùng, và ông bắt tay vào sáng tác series thuộc thể loại điều tra hình sự The Spirit. Chỉ với 17 trang mỗi tuần được thêm vào số Chủ Nhật của một tờ báo. Tập truyện là một trong số những tác phẩm nổi bật đầu tiên đã khơi mào cho một làn sóng truyện tranh mới. Khởi đầu chỉ từ ba đến bốn khung truyện vui mỗi kì, rồi dần dần đã được in trang trọng dưới dạng một tạp chí truyện tranh mà chúng ta thường thấy hiện nay. Thậm chí bộ truyện tranh đã được phát hành trên 20 tạp chí khác nhau với tổng số lượng phát hành lên đến 5 triệu bản từ 2/6/1940 đến tận 1952. Không chỉ dừng lại ở đó, Eisner đã mô tả những cuộc phiêu lưu của Spirit với một phong cách mang nhiều sắc thái điện ảnh, trong một kết cấu chặt chẽ mà mỗi sự kiện đều rất gần gũi và sát thực với đời sống của một người dân thành thị.

Những ngày cuối đời và giải thưởng cao quý

Giải thưởng The Will Eisner Comic Industry Awards hay còn viết ngắn gọn là Eisner Award, được trao cho những thành tựu sáng tạo trong lĩnh vực truyện tranh của Mỹ, giải thưởng này đôi khi cũng được so sánh như giải Oscar dành cho lĩnh vực truyện tranh. Và giải thưởng này được lấy tên từ chính nhà văn, họa sĩ Will Eisner.

Eisner qua đời ngày 3/1/2005 tại Lauderdale Lakes, Florida, do biến chứng của ca phẫu thuật ngày 22/12/2004. DC Comics đã tổ chức lễ tưởng niệm tại Lower East Side, Manhattan, nơi ông thường công tác.

Đoàn Hạnh tổng hợp

>>> Tìm hiểu thêm:  Takeshi Obata – Biểu tượng của Manga Nhật Bản