Dave McCaig là họa sĩ tô màu với hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc cho nhà xuất bản truyện tranh Mỹ. Ông cũng từng phụ trách tô màu series phim hoạt hình Batman. Với tôi, trong sáng tác truyện tranh, tô màu là công đoạn thú vị nhất, bởi nó mang lại tính nghệ thuật cho câu chuyện kể. Trong bài viết dưới đây, tôi sẽ chia sẻ 12 bí quyết tô màu cho bản vẽ trắng đen để phong cảnh và nhân vật trở nên sinh động, bắt mắt hơn. Màu sắc giúp mở rộng phạm vi truyện tranh, biến từng khung hình 2D thành cửa sổ mở ra thế giới đa sắc thái. Màu sắc trong khung hình hòa quyện vào nhau như giai điệu bài hát. Trước khi trình bày bí quyết tô màu, tôi xin giải đáp một số câu hỏi sau: Tại sao nên sử dụng màu sắc trong truyện tranh? Màu sắc giúp độc giả nắm bắt nhanh diễn biến câu chuyện mà không cần “nhét” lời thoại vào đầu họ, cũng như bắt buộc vẽ toàn bộ cảnh vật. Ví dụ, màu sắc đơn giản như bóng đổ màu xanh trên nền vàng tiết lộ cho độc giả biết đây là cảnh bình minh. Màu sắc có những lợi ích đáng chú ý mà bản vẽ trắng đen không có được. Nó có khả năng truyền tải bầu không khí, thời điểm trong ngày, chuyển cảnh, mặt phẳng ảnh, và độ sâu trường ảnh. Nên dùng phần mềm nào? Photoshop CC là phần mềm tô màu truyện tranh thông dụng nhất từ trước đến nay, nhưng gần đây, điều này đã thay đổi bởi sự xuất hiện của Clip Studio Paint. Clip có tốc độ xử lý nhanh hơn rất nhiều ở một số tác vụ như tạo lớp màu phẳng (flat colour) nhờ xác lập cải tiến Paint Bucket tự động dò tìm và lấp đầy kẽ hở trong hình vẽ. Một cách tiết kiệm thời gian hiệu quả! Nói vậy chứ tôi vẫn thích công cụ diễn họa sẵn có trong Photoshop. Ngoài làm việc trên PC ra, thỉnh thoảng tôi cũng “đổi gió” với Clip hoặc Procreate trên iPad Pro. Muốn biết phần mềm vẽ nào phù hợp với mình, bạn xem lại bài viết “Những phần mềm vẽ tốt nhất cho digital painting.” 1. Khởi đầu với màu phẳng Tạo lớp màu phẳng là công đoạn không thể thiếu đối với họa sĩ tô màu trong ngành công nghiệp truyện tranh Mỹ. Ở công đoạn này, họa sĩ trình bày các hình vẽ phẳng, liền kề nhau trên lớp riêng, tách biệt với line art để dễ tạo vùng chọn trong quá trình diễn họa. Để tiết kiệm thời gian, tôi thường giao công đoạn này cho họa sĩ tô màu phẳng chuyên nghiệp. Sau khi nhận lại bản vẽ màu phẳng, tôi sẽ tô màu chồng lên chúng thông qua công cụ Paint Bucket. 2. Không sử dụng quá nhiều lớp Tôi nghĩ có họa điên mới tạo hàng chục lớp Photoshop trên trang truyện, bởi nó sẽ gây khó khăn cho theo dõi, quản lý lớp. Vì vậy, tôi thường chỉ giới hạn ở 3 – 4 lớp mà thôi, bao gồm lớp màu phẳng, lớp bản sao màu phẳng, lớp chứa đường nét, và đôi khi thêm 1 – 2 lớp chứa line art màu và/hoặc hiệu ứng ánh sáng. Gọn nhẹ và đơn giản! 3. Quyết định phong cách vẽ Thông qua sử dụng công cụ Lasso hoặc Pencil, tôi có thể diễn họa theo phong cách anime cho dễ chỉnh sửa bằng Paint Bucket. Công cụ vẽ Airbrush tuy mang tính nghệ thuật cao hơn, nhưng mất nhiều thời gian chỉnh sửa. Lớp màu phẳng giúp chọn từng hình dễ dàng hơn để chỉnh sửa. Mỗi phong cách vẽ có những thế mạnh riêng, có thể kết hợp với nhau. Tôi thường vẽ background, và sử dụng màu phẳng cho nhân vật; hoặc giữ nguyên màu phẳng của mảng tối, và đi vào diễn họa mảng sáng. 4. Cân nhắc số lượng chi tiết cần đưa vào Phong cách vẽ chi tiết, siêu thực tăng thêm sức nặng cho câu chuyện thông qua miêu tả kết cấu, râu ria,… Phong cách vẽ đơn giản không chú trọng quá nhiều vào chi tiết, để độc giả tự lấp đầy chỗ trống, và giúp đẩy nhanh tốc độ đọc. Diễn họa càng đơn giản, màu sắc càng có sức biểu cảm cao. Ở đây, tôi không có ý đánh giá thấp chi tiết. Chi tiết giúp tăng thêm sức nặng và có giá trị quan trọng. Lược bỏ chi tiết có cả ưu điểm lẫn nhược điểm, và tôi luôn cân nhắc các tùy chọn diễn họa mỗi khi bắt đầu thực hiện tác phẩm mới. 5. Thêm cá tính riêng Nhiều họa sĩ tô màu, cả kỳ cựu lẫn mới vào nghề, dựa vào màu background để làm nổi bật line art. Tôi thực sự không tán thành cách diễn họa này. Tác phẩm tuy phải được thực hiện dựa trên tinh thần hợp tác, nhưng thông qua lựa chọn màu sắc và hình thể, tôi hy vọng tác phẩm của mình mang đậm nét cá tính riêng, bất kể áp dụng cách diễn họa nào. Nghệ thuật hợp tác giống như bạn ở trong một ban nhạc. Mọi thành viên cần chơi theo sở trường và thể hiện phong cách cá nhân của mình; nếu không, tác phẩm hợp tác sẽ trở nên tẻ nhạt. 6. Kể chuyện bằng màu sắc và hình vẽ Màu sắc, đường viền bóng đổ, hoa văn,… là cách hiệu quả, tinh tế để hướng sự chú ý của độc giả vào nhân vật chính và action trong trang truyện. Trong trang truyện này, tôi sử dụng ba hình màu đỏ để hướng nhanh sự chú ý vào nhân vật
Là một học viên tiêu biểu của thế hệ đầu tại Viện Truyện tranh & Hoạt hình (CMA), Xuyên đã sớm tham gia đứng lớp giảng dạy các khóa ngắn hạn, đặc biệt là nhân tố quan trọng của lớp Manga Comic thiếu nhi. Với tinh thần cầu thị, không ngại dấn thân, Xuyên vinh dự được CMA trao học bổng Bảo trợ tài năng, chính thức trở thành giảng viên tại Viện sau khi tốt nghiệp. Tiếp tục phụ trách lớp Manga Comic thiếu nhi mà bản thân đã gắn bó và tạo được nhiều dấu ấn tích cực từ khi còn trên ghế giảng đường, ở cương vị mới, Xuyên hứa hẹn là giảng viên trẻ với phương pháp mới, góc nhìn mới, đưa ra những chương trình học hấp dẫn, bổ ích để đào tạo các mầm non tiếp bước. Xuyên cũng là một trong những họa sĩ tìm tòi và sáng tác truyện tranh webtoon đầu tiên của CMA và đang có những dự án riêng về thể loại này. Năng động, tự tin và luôn khát khao học hỏi, Xuyên là nhân tố đầy hứa hẹn của nền công nghiệp sáng tạo. – Comic Media Academy –
Nhân vật chính hoàn thiện là nhân vật hội tụ đầy đủ 10 yếu tố như trình bày dưới đây, và bạn sẽ xây dựng nhân vật chính dễ dàng một khi đã nắm vững 10 yếu tố đó. 1. ĐIỂM YẾU Nhân vật chính cần có điểm yếu, không phải vì nó làm cho nhân vật trở nên chân thật hơn, mà là vì nếu thiếu nó, nhân vật chính sẽ không còn là nhân vật chính nữa trong câu chuyện kể về sự thay đổi và trưởng thành của nhân vật có tâm hồn và trái tim. Ở đầu câu chuyện, nhân vật chính có khiếm khuyết nghiêm trọng về điều gì đó, chẳng hạn như vốn hiểu biết về bản thân và cuộc sống, và điểm yếu này ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống anh ta. Để hướng tới cuộc sống trọn vẹn, anh ta phải khắc phục điểm yếu trên. Điểm yếu có hai loại: điểm yếu tâm lý (psychological weakness) và điểm yếu đạo đức (moral weakness). Điểm yếu tâm lý chỉ ảnh hưởng đến bản thân nhân vật chính; tuy nhiên, điểm yếu đạo đức sẽ khiến nhân vật chính làm tổn thương người khác. 2. MỤC TIÊU Nhân vật chính mong muốn điều gì đó và phải trải qua biết bao khó khăn, trở ngại mới đạt được nó. Vì nhân vật chính là linh hồn của câu chuyện, nên mong muốn của anh ta cũng góp phần thổi sức sống vào câu chuyện làm lay động lòng người. Sự mong muốn về điều gì đó giúp xây dựng mối liên kết giữa nhân vật và người đọc. Nó khiến độc giả nghĩ rằng, “Ồ, giờ mình phải tìm hiểu xem anh ta có đạt được điều mình muốn hay không.” Đây là mối liên kết vững chắc. (Có nhiều bộ phim dài lê thê, nhưng chúng ta vẫn ráng xem đến hết, vì cứ lăn tăn mãi với câu hỏi “chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?”) Nếu mối liên kết này đủ sức giữ chân người xem trong bộ phim tẻ nhạt, thử tưởng tượng nó sẽ mạnh mẽ như thế nào trong câu chuyện hay. 3. MONG MUỐN Nếu nhân vật chính mong muốn điều gì đó, hẳn anh ta mong muốn nó với lý do chính đáng. Nhân vật chính thường nghĩ rằng việc đạt được mục tiêu sẽ giúp anh ta lấp đầy những khoảng trống trong cuộc sống, nhưng không biết cách thực hiện như thế nào, và thường lầm đường lạc lối, khiến việc đạt được mục tiêu trở nên vô nghĩa. Trong quá trình theo đuổi mục tiêu, nhân vật chính cần đi sâu khám phá nhu cầu của mình để mong đạt kết quả như ý muốn. 4. NHU CẦU Nhân vật chính có khiếm khuyết nghiêm trọng về điều gì đó, và điểm yếu này khiến anh ta tận hưởng cuộc sống không trọn vẹn. Một khi phát hiện ra điểm yếu của mình, nhân vật chính sẽ học cách chấp nhận thực tế này và cố gắng thay đổi nó trong suốt câu chuyện. Mục đích của câu chuyện là kể về quá trình học cách chấp nhận thực tế của nhân vật chính. Nhìn bề ngoài, chúng ta tưởng câu chuyện kể về quá trình theo đuổi mục tiêu hữu hình của nhân vật chính, nhưng kỳ thực nó kể về quá trình học cách chấp nhận thực tế vô hình của anh ta để cuối cùng đi đến kết quả viên mãn. Nhân vật thường rất sợ nhu cầu học cách chấp nhận thực tế. 5. BÓNG MA QUÁ KHỨ Bóng ma quá khứ là những chuyện xảy ra trong quá khứ của nhân vật. Nó là nguồn gốc của những điểm mạnh và điểm yếu của nhân vật. Nhân vật chính trở thành con người như thế nào là do bóng ma quá khứ quyết định. Chúng ta quan tâm đến con người thật của nhân vật, nên muốn biết bóng ma quá khứ của anh ta. Qua bóng ma quá khứ, chúng ta sẽ biết được nguồn gốc điểm yếu tâm lý và đạo đức của anh ta. Chuyện xảy ra trong quá khứ làm đảo lộn cuộc sống của nhân vật, và từ đó trở đi, nó cứ ám ảnh tâm trí anh ta. Nó cản trở nhu cầu tìm kiếm giải pháp khắc phục điểm yếu của anh ta. Ví dụ, sau cái chết của Ellie, Carl bị mắc kẹt trong quá khứ và không thể yêu người mới. 6. CON NGƯỜI THẬT Điểm mạnh, điểm yếu, đức tin, quan niệm, thế giới quan, triết lý sống,… là những yếu tố tạo nên con người thật của nhân vật chính. 7. VẺ NGOÀI Vẻ ngoài của nhân vật chính được phản ánh qua diện mạo, cách ăn nói, cách hành xử,… Tất cả đều bắt nguồn từ điểm mạnh, điểm yếu, bóng ma quá khứ,… Đây thường được coi là bức bình phong để giúp nhân vật che giấu sự thật về mình, cùng như gây ấn tượng với người xung quanh. Câu chuyện và nhân vật khác sẽ dần đi sâu khám phá những ẩn giấu đằng sau vẻ ngoài của nhân vật chính. 8. STORY ART Để thay đổi từ “con người đầy thiếu sót” thành “con người hoàn thiện,” nhân vật chính sẽ dấn thân vào chuyến hành trình biến điều đó thành khả thi. Bề ngoài, câu chuyện kể về chuyến hành trình theo đuổi mục tiêu, nhưng kỳ thực là kể về chuyến hành trình nội tâm. Trong chuyến hành trình theo đuổi mục tiêu, nhân vật cần nỗ lực khắc phục điểm yếu, và nỗ lực này dẫn đến sự thay đổi. Quá trình diễn ra trong 7 bước, nhưng nếu viết ra hết ở đây thì nó sẽ khá dài. Vì vậy, bạn hãy tìm đọc bài viết
