Có thể nói, phiên bản chuyển thể năm 2020 và bản hoạt hình kinh điển năm 1998 là hai bộ phim hoàn toàn khác nhau. Nhưng đâu mới là bộ phim có nhạc hay hơn, có phân cảnh chiến đấu hay hơn và đâu mới là bộ phim đáng xem hơn?
Xem thêm video: Tại đây
Với phiên bản live-action mới được ra mắt gần đây, nữ anh hùng Mulan trong truyền thuyết dân gian Trung Hoa đã được Nhà Chuột miêu tả chính xác hơn, nhưng lại khác biệt hoàn toàn so với tác phẩm hoạt hình kinh điển gốc. Dù cả hai bộ phim đều kể về câu chuyện của Mulan, một thiếu nữ vì chữ hiếu với cha đã giả trai, thay cha tòng quân để ngăn chặn quân xâm lược, phiên bản hoạt hình năm 1998 như thể một bộ phim hài kịch, chứa nhiều câu đùa và ca khúc vẫn rất nổi tiếng đến tận ngày nay. Còn về phiên bản live-action năm 2020, các nhà làm phim đã chọn một hướng đi mới cho phim, biến Mulan thành một bộ phim chiến tranh nghiêm túc, gay cấn với những phân cảnh chiến đấu mãn nhãn, nhưng không hoàn toàn giống với phiên bản gốc.
Bộ phim hoạt hình năm 1998 được cho ra mắt trong thời kì “Phục hưng” của Disney, báo hiệu sự trở lại của hãng phim trong việc sản xuất những bộ phim dựa trên cá câu chuyện nổi tiếng, giúp hãng thành công về cả mặt thương mại lẫn đánh giá phê bình nghệ thuật. Mulan phiên bản hoạt hình được ca ngợi hết lời nhờ những ca khúc nhạc phim, mang lại một trải nghiệm vui tươi khó lòng cưỡng lại dù chỉ được gói gọn trong vài phút. Ngoài ra, dàn nhân vật được xây dựng đầy sắc màu và sinh động từ những người lính kề vai sát cánh cùng Mulan đến tướng quân Li Shang, tất cả đều gây được ấn tượng sâu sắc với khán giả cũng là một lý do khiên phim nhận được nhiều đánh giá tích cực. Tuy nhiên, vì phim quá khác so với “Mộc Lan từ”, bài thơ gốc mà kịch bản của phim được dựa trên, phim đồng thời cũng nhận nhiều chỉ trích về việc xây dựng thiếu chính xác xã hội Trung Hoa lúc bấy giờ.
Phiên bản chuyển thể live-action đã cố gắng xây dựng Mulan chính xác hơn so với “Mộc Lan từ”, nhưng đã phải đánh đổi bằng những yếu tố đã tạo nên danh hiệu cho Mulan trong phiên bản gốc, kể cả những ca khúc và dàn nhân vật phụ. Phim đã được quay theo phong cách kiếm hiệp của Trung Quốc, vẫn kể về hành trình của Mulan thay cha tòng quân để bảo vệ Hoàng đế. Với dàn diễn viên tài năng và hoàn toàn là người Trung Quốc, phim đã có những bước tiến đáng kể trong việc khắc hoạ chính xác văn hoá và xã hội Trung Hoa cổ. Mặc dù cả hai phim đều có những ưu nhược điểm riêng, nhưng sau cùng, chỉ có một phiên bản của Hoa Mộc Lan được khán giả yêu quí.
XÂY DỰNG NHÂN VẬT MULAN
Có rất nhiều điểm khác nhau giữa việc xây dựng nhân vật Mulan, nhiều người còn cho rằng trong cả hai bộ phim đã kể về hai người phụ nữ khác nhau. Trong phiên bản hoạt hình gốc, nhân vật Mulan được lồng tiếng bởi diễn viên Ming-Na Wen, là con một của cha mẹ cô, hoà toàn chưa sẵn sàng cho những gian nan mà cô sắp phải trải qua. Cô phải đối mặt với nhiều áp lực trong cuộc sống, chẳng hạn như hôn nhân và việc mang lại danh dự cho gia đình cô. Nhờ trí khôn và sự kiên trì, cô đã xuất sắc vượt qua đợt huấn luyện gian nan trước khi đối đầu với quân địch, khiến cô nổi bật trong hàng ngũ binh lính. Tuy nhiên trong phiên bản live-action, Mulan sở hữu những sức mạnh phi thường và bị tẩy chay bởi những khả năng thiên bẩm ấy. Đối ngược với mối quan hệ thân thiết với người em gái, Mulan thường xuyên bị cha mẹ mình hiểu lầm. Cả hai nhân vật Mulan đều sống trong những thế giới mà họ không thể hoà hợp, nhưng Mulan trong phiên bản live-action còn phải đối mặt với nhiều sự ghẻ lạnh hơn, khi dân làng cho rằng cô là một phù thuỷ.
Trong khi Mulan phiên bản hoạt hình phải miệt mài xây dựng và định hình vận mệnh của mình thì trong phiên bản live-action, Mulan chỉ cần gia nhập quân đội, và những thứ còn lại trong cốt truyện diễn ra một cách như điều hiển hiển nhiên. Trong phiên bản hoạt hình, Mulan phải nghĩ ra kế hoạch tạo ra một trận lở tuyết để tiêu diệt quân địch, sau đó giải cứu kinh thành khỏi quân xâm lược, từ đó cô mới chứng minh được giá trị của cô là một người lính và người hùng của Trung Hoa. Mulan phiên bản live-action không gây được ấn tượng với khán giả khi kịch bản đã quá lạm dụng khả năng thiên bẩm của cô, và không còn gì để bàn cãi, Mulan phiên bản hoạt hình chính là hình ảnh đã được xây dựng tốt hơn và được khán giả đón nhận tích cực hơn.
XÂY DỰNG HÌNH ẢNH CÁC NHÂN VẬT PHỤ
Một thiếu sót nghiêm trọng trong Mulan phiên bản live-action đó chính là sự vắng bóng của dàn nhân vật phụ mà trước đây đã quá đỗi được yêu thích của phiên bản gốc, thay vào đó là những nhân vật dường như chỉ xuất hiện với mục đích “cho có”. Ngoài việc cắt hoàn toàn nhân vật tướng quân Li Shang và chú rồng Mushu, toàn bộ những chiến hữu của Mulan đều không có một vai trò đáng kể nào. Sự gắn bó giữa Mulan và những chiến hữu của cô trong phiên bản hoạt hình được xây dựng rất kĩ càng thông qua những bài hát như “I’ll Make A Man Out Of You” và “A girl Worth Fighting For”, và quan trọng hơn, những nhân vật ấy đều có thời lượng và vai trò của riêng họ. Những nhân vật được xây dựng quá hời hợt và không có sự cải thiện ý nghĩa nào xuyên suốt thời lượng của phim, chỉ trừ một vài khoảnh khắc về Chen Honghui, mối tình mới của Mulan. Công bằng mà nói, nhân vật phản diện của Mulan trong phiên bản live-action, phù thuỷ Xianniang, thay thế cho chú chim ưng đặc trưng của tướng quân xâm lược, cũng đã mang lại đôi điều mới mẻ cho phiên bản chuyển thể này. Tuy nhiên, kịch bản đã quá keo kiệt cho nhân vật này, khiến cho sự xây dựng nhân vật của cô có phần gây khó hiểu, cùng với đó là cái chết xảy ra với tốc độ chóng mặt. Chung quy rằng, dàn nhân vật phụ của Mulan phiên bản hoạt hình hoàn toàn xuất sắc hơn phiên bản kế nhiệm của nó.
CỐT TRUYỆN
Như đã nêu trên, mặc dù cả hai bộ phim đều kể về cùng một nhân vật, nhưng cốt truyện lại khiến như đây lại là hai bộ phim hoàn toàn khác nhau. Dù trung thành với “Mộc Lan từ” hơn, cốt truyện của Mulan phiên bản hoạt hình đơn giản là đã truyền tải đi một câu chuyên hay hơn. Mulan phiên bản hoạt hình có một kịch bản rất thông minh, khi đã giới thiệu được bối cảnh của phim vào những phút đầu và giới thiệu từng nhân vật một cách vô cùng khôn khéo. Hành trình của Mulan phiên bản hoạt hình mang những mục đích lớn lao, không đơn thuần là một chiến binh siêu nhiên tìm kiếm sự chấp thuận như phiên bản kế nhiệm. Cả hai phim đều cố gắng đề cao vai trò của phụ nữ, nhưng phiên bản hoạt hình gốc đã khôn ngoan hơn trong việc truyền tải thông điệp ấy một cách rất trơn tru và không có cảm giác gượng ép. Tóm lại, trong vỏn vẹn 90 phút, Mulan phiên bản hoạt hình đã mang lại một cốt truyện hay hơn và truyền tải nó tốt hơn.
Rất đáng tiếc cho phiên bản live-action, dù với thời lượng dài hơn đáng kể nhưng phim đã không tận dụng nó để kể nên một câu chuyện hay hơn. Với dàn nhân vật quá hời hợt và thiếu chiều sâu, phim hầu như không để lại một ấn tượng gì cho khán giả. Điều duy nhất phim làm tốt hơn phiên bản tiền nhiệm đó chính là đã giới thiệu một phản diện xấu xa hơn, phù thuỷ Xianniang. Tuy nhiên, việc cắt bỏ hay giảm thiểu tầm ảnh hưởng của những nhân vật mà khán giả đã yêu mến bấy lâu, cộng với việc sử dụng thời lượng không hợp lý đã khiến phim lép vế hơn so với phiên bản hoạt hình.
ÂM NHẠC
Một trong những đạc điểm chính làm nên tên tuổi của phim Disney, đó chính là những ca khúc được dành riêng cho một bộ phim. Tuy nhiên, phiên bản live-action lại hoàn toàn lược bỏ đi yếu tố quan trọng đấy. Trong khi đó, Mulan phiên bản hoạt hình chứa rất nhiều ca khúc kinh điển khiến khán giả mê mẩn, một số chúng lại nằm trong danh sách những ca khúc hay nhất của phim Disney, được soạn và sáng tác bởi cố nhạc sĩ Jerrry Goldsmith và được góp giọng bởi những ca sĩ vô cùng tài ba. Những ca khúc này đã giúp cảm xúc của khán giả được thăng hoa, giúp họ thấy được những sự bùng nổ trong cốt truyện và đồng thời mang lại trải nghiệm xem phim vô cùng giải trí. Người hâm mộ đã vô cùng thất vọng với sự thiếu vắng của những ca khúc này trong phiên bản live-action, tuy hợp với sự thực tế mà các nhà làm phim nhắm tới, nhưng việc quyết định chỉ thêm vài đoạn nhạc cụ của những ca khúc gốc dường như là chưa đủ, thậm chí còn khiến khán giả hụt hẫng. Những bản nhạc mà nhạc sĩ Harry Gregson-Williams đã soạn cho phiên bản live-action đã không thể nào vượt qua cái bóng của những ca khúc gốc được.
PHÂN CẢNH CHIẾN ĐẤU
Nếu có một thứ chắc chắn phiên bản live-action của Mulan đã làm tốt hơn, đó chính là những phân cảnh chiến đấu máu lửa. Những trận chiến huy hoàng được quay dựng theo một cách rất tao nhã, các góc quay vô cùng tinh tế theo chân Mulan tả xung hữu đột giữa đội hình quân địch như một cơn bão. Cách sử dụng máy quay cũng cực kì khôn khéo khi nó khắc hoạ chân thực cảm xúc hoảng sợ của cả hai đội quân, buông bỏ vũ khí chỉ để chạy thoát thân trong trận lở tuyết và khi Mulan giải cứu tình nhân Chen Honghui. Về phía bản hoạt hình gốc, dù là phim về đề tài chiến tranh nhưng lại khá ít phân cảnh hành hộng, hầu hết chỉ có những cảnh tượng hoang tàn về sự tàn bạo của quân xâm lược và duy nhất đỉnh điểm ở trận chiến cuối cùng với Shan Yu. Mulan phien bản live-action đã chứng tỏ được trình độ thượng thừa của đội ngũ quay dựng của Nhà Chuột, khi từ trận chiến đầu tiên đến trận chiến cuối cùng, khi tên tàn bạo Bori Khan phải chết dưới tay của Mulan, tất cả đều là những bữa tiệc kỹ xảo vô cùng mãn nhãn.
KẾT LUẬN
Xét về mặt toàn diện, chắc chắn rằng Mulan phiên bản hoạt hình là bộ phim xuất sắc hơn. Ở phiên bản tiền nhiệm, phim đã lột tả một hình ảnh nữ anh hùng Mulan mạnh mẽ hơn, cùng với dàn nhân vật thực sự có ý nghĩa và mục đích, được hỗ trợ bởi một trong những những ca khúc hay nhất của hãng phim. Phim là một ví dụ điển hình về thời kì “Phục hưng” của nhà Disney và không thể bàn cãi rằng, nó đã truyền tải được một câu truyện lôi cuốn và trọn vẹn hơn phiên bản live-action. Không thể phủ nhận những phân cảnh chiến đấu nảy lửa và sự trung thành của bản live-action so với “Mộc Lan từ”, tuy nhiên, cũng chính vì thế mà đã vô tình biến Mulan thành nhân vật không có chiều sâu. Mặc cho quy tụ được dàn diễn viên người Trung Quốc khủng, cố gắng lột tả những nét đẹp của văn hoá Trung Hoa cổ đại, nhưng kịch bản và diễn xuất còn quá kém nên đã lãng phí đi tiềm năng ấy. Người hâm mộ của Mulan có thể công nhận công sức của đoàn làm phim của phiên bản live-action, nhưng chắc chắn một điều rằng, nó đã không thể nào vượt qua được cái bóng quá lớn mà phần phim hoạt hình kinh điển đã để lại.
* Nguồn: SCREEN RANT
* Người dịch: Khôi Nguyên