Những nhà làm phim hoạt hình chuyên nghiệp stop-motion có một sự kiên trì cực kỳ đáng nể.
Stop-motion là một phương pháp làm phim hoạt hình không hề mới lạ. Để tạo ra những thước phim uyển chuyển và khung hình đẹp mắt, người làm phim hoạt hình stop-motion phải kiên trì, nhẫn nại trong từng khâu thực hiện. Đồng thời, họ cũng bước từng bước thật chậm nhưng chắc chắn để có chỗ đứng vững chắc trong lòng công chúng.
Cách thức làm phim hoạt hình ấn tượng
Bên cạnh 2D và 3D, stop-motion là một phương pháp thể hiện đặc biệt trong chất liệu hoạt hình và có tuổi thọ tương đương với lịch sử điện ảnh. Các nhà làm phim hoạt hình stop-motion sẽ chụp liên tiếp các bức ảnh tĩnh, cắt ghép tỉ mỉ những đồ vật, chi tiết cụ thể trong phim như nhân vật, đạo cụ,.. và sắp đặt chúng theo trình tự đựng sẵn để tạo thành những khung cảnh sống động theo chuẩn khung 24 hình/giây. Thật khó để tưởng tượng, hàng ngàn bức ảnh được chính tay các họa sĩ tạo ra lại có thể trở thành một bộ phim hoạt hình ấn tượng.
Tuy vậy, không phải ai cũng có thể làm phim hoạt hình stop-motion chỉ với khả năng tạo hình giỏi. Người làm lĩnh vực này đòi hỏi phải có khả năng thổi hồn vào những đồ vật vô tri vô giác và tạo ra sự chuyển biến trong cảm xúc của người xem.
Là một phương pháp làm phim hoạt hình lâu đời và đặc sắc, thế nhưng các hãng phim hoạt hình stop-motion từ trước tới nay không thường được cờ hoa đình đám, truyền thông quảng cáo rầm rộ như các chất liệu hoạt hình khác như 3D hay vẽ tay. Song, giới chuyên môn và những người yêu nghệ thuật vẫn dành cho nó một sự ưu ái đặc biệt. Lý do rất đơn giản, công đoạn thực hiện của stop-motion đòi hỏi các họa sĩ và ekip phải kiên trì, nhẫn nại khi thực hiện tạo hình các nhân vật, khung cảnh trong phim. Bởi số lượng hình ảnh cho một bộ phim stop-motion không phải là ít. Ngoài ra, người làm phim hoạt hình stop-motion cũng phải có kỹ năng tạo hình khéo léo, tinh tế và cẩn thận cao. Chính vì vậy, có thể dễ hiểu vì sao các bộ phim stop-motion vẫn luôn có một chỗ đứng vững chắc trên màn ảnh rộng và nhỏ, mặc cho nó không có nhiều bom tấn oanh tạc các phòng vé toàn cầu.
Những nhà làm phim stop-motion nổi tiếng
Nhắc đến những cây đại thụ của stop-motion không thể không kể đến những “lão đại” của nghề làm kỹ xảo điện ảnh, những người đặt nền móng đầu tiên cho các kỹ thuật cơ bản của phương pháp này. Bạn còn nhớ Willis O’Brien, một đạo diễn nổi tiếng đã đưa hình ảnh loài khủng long đồ sộ lên điện ảnh trong The Lost World (1925) và khiến khán giả choáng ngợp với chú linh trưởng khổng lồ trong Kinh Kong (1993)? Thế nhưng, bài viết sẽ không đề cập sâu về Willis O’Brien mà là học trò của ông, Ray Harryhausen, người đã đặt nền móng đầu tiên cho những kỹ thuật cơ bản của stop-motion. Ray Harryhausen thành danh với loạt tác phẩm như như Mighty Joe Young (1949), The 7th Voyage of Sinbad (1958), Jason and the Argonauts (1963), và đặc biệt là Clash of the Titans (1981). Tuy là những bộ phim người đóng, nhưng những nhân vật thần thoại, kỳ bí dưới dạng mô hình thu nhỏ qua bàn tay tài hoa của Harryhausen đã xuất hiện vô cùng sống động.
Khởi nguồn cho hoạt hình chuyên nghiệp stop-motion, khủng long khổng lồ trong phim The Lost World (1925)
Ray Harryhausen, đạo diễn đặt nền móng cho hoạt hình chuyên nghiệp stop-motion
Tiếp đến là hai nhà làm phim hoạt hình chuyên nghiệp của LAIKA, hãng phim chuyên về stop-motion. Còn nhớ vào năm 2016, LAIKA tung ra bộ phim hoạt hình Kubo and the two strings, cái tên đã đe dọa tượng vàng Oscar của Zootopia. Thực chất, LAIKA không chỉ nổi tiếng với Kubo and the two strings mà có một nền tảng vững mạnh với những nhà làm phim xuất sắc của stop-motion. Henry Selick chính là một trong những người đóng góp không ít cho dòng phim hoạt hình chuyên nghiệp stop-motion nói chung và LAIKA nói riêng với bộ phim kinh điển Coraline.
Cùng với đó là Travis Knight, chủ tịch và giám đốc của LAIKA, đồng thời là đạo diễn cho Kubo and the two strings. Ông là người đã trực tiếp thực hiện những thước phim hoạt hình chuyên nghiệp stop-motion cho hãng này, một loại hình nghệ thuật đòi hỏi rất nhiều sự kiên nhẫn của người làm. Travis Knight từng chia sẻ rằng: “Khi chúng tôi bắt đầu thành lập Laika 10 năm về trước, chúng tôi điều biết rằng làm sống lại một nền hoạt hình đang suy tàn là điều cực kỳ khó khăn. Chúng tôi phải tìm ra một lối thoát, môt giải pháp để đưa stop-motion trở lại, nếu như chúng tôi muốn tiếp tục thực hiện những gì mình yêu thích, nuôi nghề và sống bằng nghề này. Chúng tôi phải cố gắng mang đến một kỷ nguyên mới, một tương lai mới và truyền sinh khí cho nó.”
Không chỉ riêng Knight mỗi một nhân viên LAIKA đều có ý nghĩ và quyết tâm về tương lai của phim hoạt hình chuyên nghiệp stop-motion: “Có những cách khác dễ dàng hơn nhưng sao tôi không chọn chúng. Đơn giản vì chúng tôi muốn thử thách chính mình. Chúng tôi muốn tạo nên điều gì đó đặc biệt.”
Đạo diễn hoạt hình chuyên nghiệp Tim Burton với dòng phim phong cách gothic
Tim Burton cũng là một cái tên lớn trong dòng phim stop-motion. Không chỉ là một đạo diễn nổi tiếng với các tác phẩm đậm phong cách gothic như Batman (1989) mà ông còn có duyên sâu sắc với lĩnh vực làm phim tốn nhiều công sức và thời gian này. Ông từng là họa sĩ của hãng phim hoạt hình chuyên nghiệp Walt Disney và cũng thực hiện nhiều bộ phim ngắn stop-motion mang phong cách kỳ dị. The Nightmare Before Christmas, James and the Giant Peach, Corpse Bride hay Frankenweenie là những bộ phim hoạt hình stop-motion kinh điển làm nên tên tuổi của vị đạo diễn tài hoa.
CMAVN dịch.