Miyazaki Hayao (5/1/1941) sinh ra và lớn lên ở Tokyo, Nhật Bản. Là người đồng sáng lập Ghibli – hãng phim hoạt hình được yêu thích tại Nhật. Ông được biết đến với vai trò là đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng không chỉ ở Nhật Bản mà còn trên thế giới. Trau chuốt từ chất lượng hình ảnh, tạo hình nhân vật xuất sắc, đầu tư cốt truyện là những yếu tố mang lại cho Miyazaki danh tiếng từ phía các nhà phê bình quốc tế cũng như khán giả toàn cầu.[spacer]
Lupin The III: The Castle Of Cagliostro, 1979 (Lupin đệ tam: Lâu đài của gia tộc Cagliostro)
Ít người biết rằng, Miyazaki là tác giả của bộ phim hoạt hình cực kỳ nổi tiếng cuối những năm 70 – Lupin The III: The Castle Of Cagliostro. Nội dung phim kể về siêu trộm Lupin và cánh tay phải của anh – tay súng Jigen, đang nóng lòng dò theo dấu vết của băng làm tiền giả đã lừa họ. Cuộc truy đuổi kéo dài đến vùng Cagliostro, nước Anh. Lupin tìm thấy lâu đài Cagliostro, anh ta quyết định đột nhập vào hệ thống phòng thủ của lâu đài, giải câu đố vì kho báu bí ẩn của nó và cứu cô gái bị hại.
Thành công của Lupin đến từ nhiều khía cạnh, một trong số đó có thể kể đến sự kịch tính của những pha hành động gay cấn.
“Một trong những thước phim phiêu lưu hay nhất mọi thời đại” – Đạo diễn lừng danh Steven Spielberg đã dành những lời khen ưu ái cho bô phim.
Trailer phim The Castle Of Cagliostro – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Nausicaa of the valley of the Wind, 1984 (Nausicaa của Thung lũng Gió)
Đây là bộ phim đầu tay của Miyazaki và hãng Ghibli, nội dung dựa trên bộ truyện tranh cùng tên của ông. Lấy bối cảnh hậu tận thế, nội dung phim kể về giai đoạn một ngàn năm sau khi đại chiến kết thúc, vương quốc Thung lũng Gió là một trong số ít vùng còn dân cư sinh sống. Dưới sự dẫn dắt của Công chúa Nausicaa quả cảm và đầy lòng nhân ái, vương quốc tiếp tục bước vào vòng chiến đấu bảo vệ trái đất khỏi sự lây nhiễm khỏi những hậu quả của ô nhiễm môi trường.
Tâm sự về hình tượng nữ anh hùng Nausicaa, Miyazaki nói rằng “Tại sao nhân vật chính là một cô gái ư? Thật không thực tế nếu một cậu trai có cái khả năng của Nausicaa ! Phụ nữ có thể nắm bắt được cả thế thật của con người lẫn thế giới khác,…Nausicaa không giỏi đấu kiếm, nhưng cô hiểu được thế giới của loài người và thế giới của con trùng. Đàn ông, họ rất hung hăng, lúc nào cũng chỉ biết đến thế giới người thôi . Nên nhân vật phải là nữ”
Trailer bộ phim Nausicaa of the valley of the Wind – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Laputa, 1986 (Laputa: Lâu Đài Trên Không)
Pazu – chàng kỹ sư sống tại xóm mỏ nghèo khó – tình cờ gặp cô gái trẻ Sheeta – một cư dân của bầu trời. Sợi dây chuyền pha lê trên cổ của Sheeta chứa đựng nhiều bí mật to lớn, nó cũng là “tấm bản đồ” duy nhất để giúp cả hai tìm thấy Lâu Đài Trên Không huyền thoại. Để tìm thấy giấc mơ của mình, họ chấp nhận phiêu lưu cùng với hiểm nguy, bất chấp sự hung tợn của những tên không tặc, và những thế lực khác.
Miyazaki luôn rất cẩn trọng trong việc lựa chọn và xây dựng hình tượng cho nhân vật trong phim, khi nói về Pazu ông cho biết “Đối với phụ nữ, sự hiện diện của cô cũng đã đủ để biến cô thành một nhân vật, nhưng đàn ông thì phải có công việc, có địa vị, hoặc một số mệnh nào đó. Thế nên một cậu bé làm việc tay chân như Pazu không hút khách cho lắm…”
Trailer bộ phim Laputa – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
My Neighbour Totoro, 1988 (Hàng xóm của tôi là Totoro)
Bộ phim My Neighbour Totoro được coi là siêu phẩm để đời của Miyazaki. Bộ phim lấy bối cảnh nước Nhật vào những năm 50. Nội dung là câu chuyện về hai chị em Satsuki và Mei trong cuộc gặp gỡ với những sinh vật “nhiều lông êm ái”.
Nói về bộ phim, Miyazaki cho rằng “Tôi muốn làm một bộ phim mà trong đó có một con “quái vật’ sống ngay cạnh nhà bạn, nhưng bạn không thấy nó. Giống như lúc bạn đi rừng, bạn cảm nhận được cái gì đấy lạ. Bạn không biết đó là gì, nhưng bạn cảm được một sự hiện hữu nhất định. Chuyện này thường xuyên xảy ra với tôi”
Đây có thể là nguyên nhân để đạo diễn Miyazaki chỉ cho phép hai chị Satsuki và Mei nhìn thấy Totoro, còn người lớn thì không. Đạo diễn khiến chúng ta phải suy nghĩ nhiều về thế giới của trẻ con, nó không đơn sắc hay đơn giản mà nó to lớn và đáng để chúng ta tìm hiểu, thậm chí là học hỏi.
Trailer của phim Ông hàng xóm Totoro – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Kiki’s delivery service, 1989 (Dịch vụ giao hàng của bé Kiki)
Bộ phim dựa trên tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Nhật Eiko Kadono. Phim kể về cô bé phù thủy Kiki. Vào đêm trăng tròn, khi Kiki vừa tròn 13, cô phải rời xa bố mẹ tự tìm công việc nuôi sống bản thân mình. Người bạn thân của Kiki là chú mèo Jiji, Kiki đã bắt tay vào mở một cửa hàng kinh doanh dịch vụ giao hàng của mình.
Miyazaki nói rằng,”những người nghệ sĩ hoạt hình đang vất vả tìm việc là nguồn cảm hứng để tôi làm Kiki. Nghề nghiệp không chỉ để kiếm tiền, nó là cuộc sống của chính mình; làm thế nào để bạn xác định được bản sắc riêng của mình trong thế giới này. Thời mà tôi làm Kiki thì đây là điều mà mọi người quan tâm. Nhưng nếu tôi làm Kiki trong thời điểm hiện tại, không chừng phim sẽ khác đi.”
Trailer phim Dịch vụ giao hàng của bé Kiki – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Porco Rosso, 1992
Porco – người có khuôn mặt bị biến thành lợn do phép thuật bí ẩn. Bằng những hành động anh hùng của mình, Porco đã khiến đám hải tặc không trung ghen ghét. Chúng bỏ tiền thuê Curtis, đối thủ truyền kiếp của Porco để nhờ hắn thanh toán anh. Khi cuộc chiến bắt đầu, hai phi công lại ganh đua với nhau để chiếm trái tim nàng ca sĩ Gina xinh đẹp. Tuy vậy những trận chiến trên không mới là nơi lưu lại tên tuổi lẫy lừng của Porco.
Từ những khung cảnh hùng vĩ của biển Mediterranean đến những trận không chiến hoành tráng với những pha nhào lộn, lượn vòng chóng mặt mà duyên dáng, những cuộc phiêu lưu của Porco Rosso đem đến cho bạn những trải nghiệm cực kỳ thú vị và không dễ lãng quên.
Trailer Phim Porco Rosso – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Princess Mononoke, 1997 (Công chúa Mononoke)
Trong cuộc chiến bảo vệ ngôi làng khỏi các vị thần giận dữ, một chiến binh Ashitaka đã phải chịu lời nguyền chết người, để tìm cách hóa giải chàng trai phải tiến sâu vào vùng đất thiêng, nơi đó anh gặp San – cô gái lớn lên giữa bầy sói. Bộ phim là câu chuyện kể về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Qua bàn tay của ảo thuật gia Miyazaki, bộ phim Princess Mononoke đã đạt tới thành công vô cùng lớn.
Miyazaki nói rằng: “ Tôi đày đọa nhân viên của mình với phim này. Tôi cũng biết điều đó, nhưng tôi cảm thấy rằng chúng tôi phải thực hiện Mononoke. Lúc làm xong, tôi nghĩ “Mình làm cái quái gì thế”? rồi tôi quyết định “trẻ em không nên xem cái này” nhưng cuối cùng tôi lại nhận ra “Không, trẻ em phải xem Công chúa Mononoke”. Người lớn không hiểu phim, nhưng trẻ em lại hiểu. Và thêm một lần nữa, trẻ em lại giúp tôi ( kiếm đủ tiền) để làm phim tiếp theo”
Trailer Phim Công chúa Mononoke – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Spirited Away, 2001 (Vùng đất của linh hồn)
Tính đến thời điểm này, Spirited Away là bộ phim duy nhất đoạt giải Oscar của Miyazaki, thành công của bộ phim đã thu hút được sự chú ý của khán giả phương tây và thế giới. Nội dung phim là câu chuyện về cô bé Chihiro, bố mẹ của cô vô tình bị lạc vào khu vui chơi bị bỏ hoang, ăn phải đồ ăn của thần và bị biến thành lợn. Cô bé Chihiro phải làm việc kiếm tiền để nuôi bố mẹ. Những điều đáng sợ, kì bí ám ảnh cô bé từng ngày. Nhưng tình yêu thương cha mẹ đã thôi thúc cô ngày càng mạnh mẽ hơn nữa để tìm cách cứu lấy gia đình mình.
Nói về bộ phim Spirited Away, Miyazaki chia sẻ rằng “Đây không phải là một thế giới bé nhỏ, nó rộng lớn; tại đó, thật bình thường nếu một vùng biển đột nhiên xuất hiện chỉ vì hôm qua trời đổ mưa… Spirited Away là một quá trình lao động khổ cực, chăm sóc dài hơi; và tôi chẳng hiểu tại sao mình lại đi làm mấy cái chuyện này!”
Trailer phim Spirited Away – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Howl’s moving Castle, 2004 (Lâu đài của Howl)
Nhân vật chính của phim là cô bé Sophie – làm việc tại một cửa hàng bán mũ, giống như những nhân vật trước của Miyazaki, Sophie mắc phải một lời nguyền độc ác. Cô bị biến trở thành người phụ nữ 90 tuổi. Sophie bắt đầu cuộc phiêu lưu lạ thường để cứu bản thân mình. Trong cuộc phiêu lưu đó cô gặp Howl – thuật sĩ đẹp trai và bí ẩn. Khi Sophie đến với lâu đài biết đi, cô biết mình phải chiến đấu không chỉ vì phá giải lời nguyền mà còn vì tình yêu giữa cô và Howl, vì sự sống của loài người. Bộ phim dựa trên câu truyện cùng tên của nữ văn sĩ Diana Wynne Jones.
Nói về bộ phim, Miyazaki cho rằng “Diana Wynne Jones…tôi bị bà ấy bỏ bùa. Truyện của bà rất thực tế với các nữ độc giả, nhưng mà chẳng thèm quan tâm tới cái luật lệ của thế giới mình tạo ra. Và những nhân vật nam của bà thì cứ y như chồng bà: kiểu buồn buồn, chỉ im lặng đứng nhìn. Phép thuật trong truyện của bà cũng chẳng theo luật. Nhưng tôi cũng không muốn làm một phim giải thích luật, thế khác gì làm game điện tử. Do đó tôi làm một phim bất chấp logic của phép thuật và ai nấy cũng lạc lối”
Trailer phim Howl’s moving Castle – đạo diễn Miyazaki.[spacer]
Ponyo, 2010
Ponyo là con gái thần biển, cô trốn lên mặt đất chơi. Vì phải lòng cậu bé Sosuke nên Ponyo quyết định biến thành người. Nội dung của phim gần giống với câu chuyện cổ tích về nàng tiên cá. Với nét vẽ đơn giản, màu sắc trong veo, ngọt ngào đã tạo nên không khí ấm cúng cho người xem.
Miyazaki nói: “Từ lâu tôi đã muốn làm một bộ phim với mô-típ biển, nhưng hoạt họa để sóng nhìn cho ra sóng rất khó. Nên đến giờ tôi mới làm được…Cái tôi thích nhất trong Ponyo là phần credit ở cuối phim. Chúng tôi không liệt kê chức vị hay công việc, mà chỉ có tên của tất cả những ai đã góp công làm ra bộ phim, xếp theo bảng chữ cái Nhật. Có 3 con mèo hoang sống tại studio Ghibli, chúng cũng có tên trong đấy luôn”
Phần credit ở cuối phim “Ponyo” – Những hình biểu tượng đi kèm theo tên là do đích thân Miyazaki vẽ.
Trailer bộ phim Ponyo – đạo diễn Miyazaki.